Vườn quốc gia Altai Tavan Bogd

Vườn quốc gia Altai Tavan Bogd (tiếng Mông Cổ: Алтай Таван богд байгалийн цогцолбор газар) nằm ở điểm cực tây của Mông Cổ tại tỉnh Bayan-Ölgii. Công viên miền núi rộng lớn này giáp với Trung Quốc và Nga. Từ đỉnh Kuiten, ngọn núi cao nhất của Mông Cổ, bạn có thể nhìn sang nước láng giềng Kazakhstan gần đó.

Tổng quan

Mùa bận rộn của Tavan Bogd kéo dài từ tháng 6 đến tháng 10 khi nhiệt độ ấm hơn, tuyết tan cùng sự nhộn nhịp của các trại du lịch và xe đưa đón. Thời điểm tốt nhất để leo núi là tháng 8 và tháng 9 khi thời tiết đẹp, không khắc nghiệt. Tuy nhiên, nếu muốn trải nghiệm các hoạt động mùa đông như trượt tuyết và săn đại bàng thì nên đến đây trong những tháng mùa đông lạnh giá.

Lịch sử

Dãy núi Altai đã có người sinh sống trong khoảng 12.000 năm. Từ năm 11.000 đến 6.000 trước Công nguyên, con người đã bắt đầu săn các loài thú lớn và xây dựng nhiều nền văn hóa cổ đại. Các bức tranh khắc đá hàng nghìn năm tuổi cho thấy sự chuyển đổi từ săn bắt hái lượm sang bán du mục đã phát triển trong 3.000 đến 4.000 năm. Khoảng 4.000 năm trước, việc sử dụng ngựa và thuần hóa động vật đã dẫn đến sự trỗi dậy của dân tộc Đột Quyết (tổ tiên của người Kazakh và người Thổ Nhĩ Kỳ). Những chiến binh thành công này đã dựng lên nhiều tượng khắc đá trên dãy núi Altai.

Sau đó vào năm 700 trước Công nguyên, một nhóm chiến binh cưỡi ngựa (được gọi là người Scythia) bắt đầu từ dãy núi Altai để chinh phục một khu vực kéo dài đến Biển Đen. Họ bị Alexander Đại đế đánh bại ở Turkmenistan vào năm 329 trước Công nguyên. Ngày nay, du khách có thể khám phá các ngôi mộ hình gò đất của họ, bao gồm các vũ khí, lương thực, áo giáp và xác ngựa. Vào năm 100 sau Công Nguyên, người Hun đã di cư qua khu vực này từ thảo nguyên của Mông Cổ để tàn phá châu Âu. Cũng trong khoảng thời gian này, các bộ lạc chăn nuôi tuần lộc từ Siberia đến đây để sinh sống.

Khu vực này nằm dưới sự kiểm soát của nhà Nguyên (một triều đại của người Mông Cổ tại Trung Hoa) cho đến khi họ suy tàn vào năm 1370. Sau đó, Tavan Bogd được cai trị bởi các bộ lạc Mông Cổ độc lập cho đến khi bị nhà Thanh chinh phục vào thế kỷ 18.

Giữa những năm 1840 và 1940, nhiều người Kazakh đã chuyển đến vùng núi Altai để tránh khỏi sự đàn áp và thống trị của người Nga. Mông Cổ trở thành một quốc gia vệ tinh của Liên Xô sau một cuộc nội chiến đẫm máu kéo dài từ năm 1911 đến năm 1924. Trong 70 năm tiếp theo, Tavan Bogd là khu vực biên giới biệt lập. Nó bị đóng cửa với tất cả, trừ một số người dân Kazakh và các binh lính trong quân đội.

Cảnh quan

Altai Tavan Bogd có những cảnh quan tuyệt đẹp nhất ở Mông Cổ với nhiều ngọn núi trắng cao chót vót, sông băng, thung lũng sâu tươi tốt và hồ lớn. Vườn quốc gia được chia thành 2 vùng: vùng núi Tavan Bogd ở phía tây bắc và vùng hồ ở phía đông nam. Chúng trải dài khoảng 200 km dọc theo biên giới với Trung Quốc và Nga. Băng tan và tuyết rơi hàng năm cung cấp nước cho 3 hồ lớn bên trong vườn quốc gia.

Vùng núi Tavan Bogd có những ngọn núi cao nhất ở Mông Cổ. Chúng phân bố rải rác xung quanh sông băng Potanin với diện tích 23 km vuông. Các đỉnh núi nổi bật nhất là Khuiten (4374 m), Nairamdal (4180 m), Malchin (4050 m), Bürged (4068 m) và Olgii (4050 m). Từ đỉnh Kuiten Uul, khách du lịch có thể nhìn thấy láng giềng Kazakhstan cách đó 30 km vào ngày trời quang. Khuiten Uul đã được tổng thống Enkhbayar đổi tên thành Ikh Mongol ("Đại Mông Cổ") khi ông leo lên nó vào năm 2006, mặc dù điều này không được chấp thuận rộng rãi. Dù vậy, dưới chân núi vẫn có một di tích để kỷ niệm việc này.
Vùng hồ là một khu vực xinh đẹp bao quanh 3 hồ nước ngọt lớn. Những hồ này có rất nhiều loài cá và chim. Khurgan Nuur và Khoten Nuur được nối với nhau bởi một con kênh nhỏ và nhiều con lạch. Hai trong số những con lạch này tạo thành thác nước cao từ 7 đến 10 m. Có một cây cầu nhỏ bắc qua dòng kênh. Dayan Nuur là một hồ nhỏ hơn, cách đó chừng 20 km về phía nam. Núi Khairkhan Shiveed gần vùng hồ có cừu Argali sống trên đó.

Hệ động và thực vật

Vườn quốc gia là nơi sinh sống của nhiều loài thú lớn, chim, cá cùng với vô số loài hoa dại, cỏ và thông. Vào mùa xuân, các thung lũng dần chuyển sang màu xanh lục. Du khách cũng có thể thấy hàng triệu con sếu di cư, mòng biển, diều hâu và các loài chim khác đậu xuống nhiều hồ nước.

Văn hóa

Các dân tộc trong vườn quốc gia cũng rất đáng chú ý. Hầu hết khách du lịch sẽ đến tham quan những chiếc lều của dân du mục. Người Kazakh chiếm đa số và làm nghề săn đại bàng. Họ đã dựng lên những túp lều lớn đầy màu sắc, được tô điểm bởi nhiều bức tranh thêu phong phú trên tường cũng như lòng hiếu khách nồng hậu của mình. Người Tuva sống trong thung lũng Tsagaan Gol và có văn hóa khác với người Mông Cổ. Hãy đến đây nếu bạn muốn nghe hát họng (lối hát ca sĩ điều chỉnh lưu lượng và tốc độ không khí từ phổi qua thanh đới qua môi, tạo thành giai điệu). Người Kazakh sống xung quanh vùng hồ và hầu hết phần còn lại của Tavan Bogd. Họ đã bảo tồn nghệ thuật, nghề săn đại bàng truyền thống và âm nhạc đặc trưng của mình. Dù vậy, hầu như không ai nói được tiếng Mông Cổ, vốn là ngôn ngữ chính thức của nhà nước.

Khí hậu

Tuyết sẽ rơi trong vườn quốc gia cho đến cuối tháng 5.

Mùa mưa kéo dài từ giữa tháng 7 đến giữa tháng 8. Nhiệt độ trung bình vào mùa hè như sau: Ban ngày: 16-25 °C, ban đêm: 7-13 °C.

Đến

48°36′0″N 88°44′24″E

Bản đồ Vườn quốc gia Altai Tavan Bogd

Altai Tavan Bogd nằm cách tỉnh lỵ Ölgii khoảng 180 km. Bạn sẽ phải bắt đầu từ thành phố trừ khi bạn đi với một nhà điều hành tour du lịch (cần xin giấy phép trước). Hành trình sẽ mất 7 giờ với các điểm dừng do đường gồ ghề, đèo cao và không có cầu vượt, mặc dù cảnh quan trên đường rất đẹp. Hầu hết du khách đến vườn quốc gia đều đi theo nhóm du lịch hoặc với hướng dẫn viên, mặc dù rất nhiều người đi một mình.

Chi phí/Giấy phép

Có hai loại giấy tờ cần thiết để vào vườn quốc gia là giấy phép công viên và giấy phép biên giới.

Đi lại

Những cách đi lại phổ biến nhất trong vườn quốc gia Altai Tavan Bogd là đi bộ, đạp xe hoặc chèo thuyền.

Tham quan

Vườn quốc gia Altai Tavan Bogd là địa điểm lý tưởng để chiêm ngưỡng cảnh quan thảo nguyên, vô số địa điểm khảo cổ và các gia đình du mục. Từ dãy núi Tavan Bogd mang tên vườn quốc gia đến các hồ băng lớn ở phía nam, mỗi khu vực đều có một nét hấp dẫn riêng bao gồm 3 khu vực được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Những con cáo, sói, đại bàng, chim ưng, v.v phân bố khắp khu vực này. Tuy nhiên, các loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng cao hơn chỉ được tìm thấy trong những vùng hẻo lánh nhất của Altai Tavan Bogd.

Làm

Có rất nhiều lý do tại sao Tavan Bogd là vườn quốc gia được ghé thăm nhiều nhất ở Tây Mông Cổ. Nơi này có tương đối nhiều hoạt động trải nghiệm khác nhau. Hầu hết du khách sẽ đi bộ đường dài, đạp xe hoặc ghé thăm các gia đình người Kazakh và Tuva để khám phá lối sống du mục độc đáo của họ. Những khách du lịch mạo hiểm hơn sẽ leo lên đỉnh núi cao nhất (Kuiten), đi bè xuống sông và trượt tuyết xuống núi.

Mua sắm

Hãy mua một bản đồ đáng tin cậy của Tavan Bogd hoặc xin bản đồ địa hình và bản đồ du lịch tại Tiệm bách hóa nhà nước ở Ulaanbaatar. Hiệu sách trên tầng 6 có bản đồ của nhiều vùng và công viên ở Mông Cổ. Bạn sẽ không thể mua một cái ở Ölgii nhưng có thể sao chép hoặc in qua internet. Một số hướng dẫn viên du lịch có bản đồ tốt nên bạn hãy tham khảo nếu cần.

Chỉ có một cửa hàng nhỏ theo mùa ở Syrgal, một khu nhà gần Trạm Kiểm lâm. Hàng hóa tại đây không thực sự phong phú. Vì vậy, tốt nhất nên dự trữ thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác tại Ölgii. Có một số siêu thị và chợ trong thành phố chuyên bán nhiều loại thực phẩm, trái cây, rau củ, đồ uống và hàng hóa Trung Quốc. Nếu tự lái xe đến vườn quốc gia, hãy mua xăng loại 80 ở các huyện lỵ. Giá sẽ cao hơn một chút so với ở Ölgii.

Đơn vị tiền tệ ở đây là Togrog (₮), mặc dù bạn cũng cần trả đô la Mỹ cho hướng dẫn viên du lịch và các hoạt động giải trí.

Ăn

Tavan Bogd không có nhà hàng, vì vậy hãy mang theo bất kỳ thức ăn nào bạn cần. Thực phẩm địa phương của người Kazakh thường là thịt, đặc biệt là ở vùng nông thôn. Chúng chủ yếu bao gồm dê, cừu, ngựa, lạc đà và bò. Các món ăn khác bạn có thể thưởng thức là bột mì, khoai tây và một lượng lớn dầu ăn.

Bạn rất có thể sẽ "đi bản xứ" và dùng bữa với người dân địa phương. Theo phong tục (và nói chung là một điều tốt đẹp) du khách có thể mang theo một ít hành tây, khoai tây, cà rốt, bắp cải, một gói mì hoặc gạo để tặng cho người phụ nữ trong nhà, người chủ yếu chuẩn bị các bữa ăn. Điều này thật dễ dàng nếu bạn đã thuê một chiếc xe hơi và tài xế cho chuyến đi của mình. Bạn có thể mua những mặt hàng này với bất kỳ số lượng nào tại khu chợ ngoài trời ở Ölgii. Người lái xe hoặc hướng dẫn viên của bạn có thể đón bạn ở đây. Hãy nhớ rằng mang theo nước cho chuyến đi là rất cần thiết. Cũng nên mang theo bất kỳ loại rau thơm, nước sốt cà chua hoặc nước tương để giúp món ăn ngon hơn theo sở thích cá nhân của bạn.

Nếu bạn thực sự đang ở với người dân địa phương trong công viên thì cũng nên tặng một món đồ gia dụng cần thiết như nến, gói diêm, một khối trà xanh nhỏ, và tất nhiên là kẹo hoặc sôcôla cho trẻ em. Tất nhiên, đó không phải là điều bắt buộc nhưng là một cử chỉ tốt đẹp.

Uống

Hãy nhớ rằng vườn quốc gia không có bất cứ cơ sở ăn uống nào. Vì vậy, hãy mang theo nước đóng chai hoặc nước sôi khi đi du lịch. Khi ở trọ với người dân địa phương, bạn có thể uống trà, trà sữa và koumis (một loại sữa ngựa lên men chua, có ga).

Ngủ

Vườn quốc gia không có chỗ ở cố định nào. Tuy nhiên, một số chiếc yurt (lều nỉ) sẽ được dựng tại đây vào mùa hè để khách du lịch nghỉ lại.

Giữ an toàn

Khi đi du lịch trong vườn quốc gia (đặc biệt nếu bạn là một cá nhân hoặc một nhóm độc lập), tốt nhất nên đăng ký trước với cơ quan quản lý vùng. Mặc dù công viên không có dịch vụ "cứu hộ", nhưng ít nhất họ sẽ biết nơi bắt đầu tìm kiếm bạn nếu bạn mất tích hoặc bị thương. Người dân địa phương rất tốt bụng và luôn sẵn sàng giúp đỡ, nhưng nếu bạn bị thương nặng thì vẫn cần tự sơ cứu. Quần áo, đồ sơ cứu, thuốc thang, thực phẩm, một bản đồ đáng tin cậy cũng như một chút kiến thức về Altai Tavan Bogd là điều cần thiết trước khi khởi hành để đề phòng bất trắc.

Động vật hoang dã

Có chó sói, gấu, cáo và các loài động vật tiềm ẩn nguy hiểm khác bên ở Tavan Bogd. Người dân địa phương sẽ cảnh báo bạn nếu có sói, đặc biệt là khi đi du lịch một mình. Các vụ tấn công người trong vườn quốc gia thường rất hiếm và sói cũng thường lẩn tránh du khách. Tuy nhiên, bạn vẫn có nhiều khả năng bị chó cắn nếu không cẩn thận. Một mối quan tâm khác là dịch bệnh do động vật mang theo. Người dân địa phương ăn marmot, mặc dù điều này có thể nguy hiểm vì chúng mang mầm bệnh dịch hạch. Để đảm bảo rằng bạn không được phục vụ marmot, hãy nói "soor bar ma?" (tiếng Kazakh).

Biên giới

Vườn quốc gia không lắp đặt hàng rào hoặc điểm đánh dấu trên biên giới với Nga. Vì vậy, bạn có thể bị lạc và đi lang thang vào nước Nga nếu không đi cùng với một hướng dẫn viên địa phương có kinh nghiệm. Đã từng có 2 trường hợp như vậy - một khách du lịch và một hướng dẫn viên tư nhân, về sau được quân đội Nga đón. Họ đã bị chuyển giao cho quân đội Mông Cổ và phải quay trở lại Ölgii bằng chi phí của riêng mình. Tuy nhiên, đừng lo vì bạn có thể nhìn thấy các cột bê tông và quốc kỳ trên biên giới với Trung Quốc. Nếu bạn nhìn thấy một chiếc cột như vậy trên đỉnh núi, hãy quay lại. Một bản đồ tốt hoặc GPS là điều cần thiết nếu bạn đi du lịch mà không có hướng dẫn viên để tránh bị lạc.

Tội phạm

Khi đi du lịch một mình ở bất cứ đâu, hãy luôn đảm bảo an toàn. Hy vọng bạn đã có đủ kinh nghiệm để đối mặt với tội phạm khi có rủi ro. Khi cắm trại qua đêm, nên ở gần nhà của người dân địa phương để họ sớm cứu được bạn nếu có kẻ đột nhập. Nếu không thể, hãy cẩn thận trong việc chọn nơi dựng lều. Mặc dù tỷ lệ tội phạm trong vườn quốc gia là rất thấp, nhưng hầu hết các vấn đề xảy ra đều liên quan đến người say rượu.

Các vấn đề về thực phẩm và y tế

Hãy cẩn thận khi uống nước hoặc ăn thức ăn chưa nấu chín của người dân địa phương. Gia súc được nuôi gần sông vào mùa hè và có thể gây ô nhiễm nguồn nước. Người Kazakh tuân theo phong tục rửa tay của người Hồi giáo, mặc dù điều này đôi khi mang tính nghi lễ hơn là hiệu quả. Các vấn đề sức khỏe có thể phát sinh do ngã, độ cao hoặc thời tiết lạnh. Lối vào của vườn quốc gia cách bệnh viện gần nhất từ 6 đến 8 giờ di chuyển. Không có dịch vụ phủ sóng điện thoại di động trong vùng, vì vậy hãy cẩn thận và đừng làm bất cứ điều gì quá liều lĩnh. Nếu bạn cần giúp đỡ, hãy đến một trong 3 trạm kiểm lâm hoặc 3 căn cứ tuần tra biên giới (nằm ở cuối phía bắc của hồ Hoton Nuur).

Đi tiếp

Vườn quốc gia Altai Tavan Bogd nằm ở một trong những khu vực hẻo lánh nhất ở Mông Cổ. Nếu bạn muốn trở lại phố thị, hãy về Ölgii.

Ölgii, tỉnh lỵ tỉnh Bayan-Ölgii. Đây là trung tâm văn hóa của người Kazakh tại Mông Cổ.
Ở phía bên kia của Bayan-Ölgii, vườn quốc gia Tsambagarav có ngọn núi cao thứ 2 ở Mông Cổ và rất nhiều động vật hoang dã. Những bộ lạc du mục Uriankhai và Kazakh sống trong khu vực này.
Cộng hòa Altai nằm ở phía bên kia biên giới. Vùng này có những khu rừng rậm và ngọn núi phủ tuyết trắng.
Khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia Hanas nằm ở Trung Quốc. Du khách sẽ phải có hướng dẫn viên du lịch và xin visa trước khi tham quan.