Zambia

Vị trí
Quốc kỳ
Thông tin cơ bản
Thủ đô	Lusaka
Chính phủ	Cộng hoà
Tiền tệ	Zambian kwacha (ZMK)
Diện tích	tổng: 752.614 km2 water: 11,890 km2 land: 740,724 km2
Dân số	12.935.000
Ngôn ngữ	Tiếng Anh (chính thức), major vernaculars - Bemba, Kaonda, Lozi, Lunda, Luvale, Nyanja, Tonga, and about 70 khác indigenous languages
Tôn giáo	Thiên Chúa giáo (50%-75%), Hồi giáo Hindu (24%-49%), indigenous beliefs (1%)
Hệ thống điện	230V/50Hz, Plug type C/D/G
Mã số điện thoại	+260
Internet TLD	.zm
Múi giờ	CAT (GMT +2 giờ)

Zambia là một quốc gia cộng hòa nằm ở miền Nam Châu Phi.

Tổng quan

Các nước láng giềng của Zambia bao gồm Cộng hòa Dân chủ Congo ở phía Bắc, Tanzania ở Đông Bắc, Malawi ở phía Đông, Mozambique, Zimbabwe, Botswana, Namibia ở phía Nam và Angola ở phía Tây. Thủ đô của Zambia là Lusaka, một thành phố nằm ở Đông Nam đất nước. Hầu hết dân số Zambia đều tập trung ở Lusaka và Vành Đồng ở Đông Bắc.

Lịch sử

Phần lãnh thổ tạo thành Zambia ngày nay là vùng định cư của người Pygmy và người Bantu, bị phân chia thành những địa hạt tù trưởng cho đến khi người Châu Âu đặt chân đến đây. Từ thế kỷ 15, người Balunda thành lập quốc gia Lunda hùng mạnh bao gồm lãnh thổ Angola, Congo, Zambia và một phần Cộng hoà Dân chủ Congo ngày nay. Cuối thế kỷ 18, quốc gia Lunda bị suy yếu do sự thâm nhập các thương gia buôn bán nô lệ, quyền lực của quốc vương Lunda giảm sút nên một loạt các vương quốc nhỏ đã hình thành. Khoảng năm 1835, người Sotho lập một vương quốc riêng. Sau các cuộc thám hiểm của David Livingstone (1853-1873) và việc khám phá ra các mỏ vàng ở đây. Đến năm 1889, Cecil Rhodes, nhà triệu phú người Anh được Hoàng gia Anh trao quyền buôn bán và khai thác mỏ vùng lãnh thổ thuộc Zambia, Zimbabwe, Malawi ngày nay. Đầu thế kỷ 20, Cecil Rhodes ký một hiệp ước với quốc vương người Sotho và lập thuộc riêng với tên là Rhodesia Bắc. Năm 1924, Vương quốc Anh kiểm soát vùng Rhodesia Bắc (Zambia), Rhodesia Nam (Zimbabwe) và Nyasaland (Malawi) giao cho toàn quyền Anh cai trị. Năm 1937 tại các khu mỏ có gần 4 vạn lao động người Phi làm việc, công nhân đã thành lập công đoàn và đây là tổ chức tiền thân của Đại hội dân tộc Phi Rhodesia Bắc (NRANC). Năm 1952, nhà giáo Kenneth Kaunda trở thành Tổng thư ký NRANC. Năm 1953, do bất đồng nội bộ, ông Kenneth Kaunda tách ra lập Đại hội dân tộc Phi Zambia (ANCZ) chủ trương đấu tranh giành độc lập. Cũng trong năm 1953, Anh thành 1ập Liên bang Trung Phi gồm Bắc, Nam Rhodesia và vùng Nyassaland. Năm 1959, Đại hội dân tộc Phi (ANCZ) bị cấm hoạt động và ông Kenneth Kaunda bị vào tù. Năm 1960, ông Kenneth Kaunda được trả tự do và đã phối hợp với những người cộng sự thành lập Đảng Độc lập Dân tộc thống nhất (UNIP) do ông làm Chủ tịch. Năm 1963, chính phủ Anh buộc phải chấp nhận yêu sách của các phong trào độc lập dân tộc, giải tán Liên bang Trung Phi (gồm Rhodesia Bắc, Rhodesia Nam và Nyasaland). Tháng 10 năm 1964, Đảng Độc lập Dân tộc thống nhất (UNIP) giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử, ông Kenneth Kaunda lên làm Tổng thống, tuyên bố Rhodesia Bắc độc lập, lấy tên là nước Cộng hoà Zambia ngày 24 tháng 10 năm 1964. Từ năm 1972, Kaunda thiết lập thể chế độc đảng. Làn sóng phản đối chế độ ngày càng gia tăng buộc Tổng thống Kenneth Kaunda chấp nhận thể chế đa đảng từ năm 1990. Năm 1991, cựu Chủ tịch Liên hiệp các nghiệp đoàn Zambia, Frederick Chiluba đắc cử Tổng thống. Trước tình hình khủng hoảng kinh tế, Chiluba đã ban hành chính sách khắc khổ. Điều này đã gây nên nhiều cuộc nổi dậy. Tuy nhiên, Chiluba vẫn tái đắc cử năm 1996. Trục đường sắt nối liền Lusaka với Dar es-Salaam (Tanzania) được Trung Quốc giúp đỡ và hoàn thành năm 1975. Trục lộ này giúp cho việc lưu thông từ Zambia ra vùng Ấn Độ Dương mà không phải băng ngang qua Zimbabwe. Tháng 1 năm 2002, tại Zambia đã tiến hành bầu cử Quốc hội và Tổng thống với 11 ứng cử viên vào chức vụ Tổng thống. Ông Levy Mwanawasa, ứng cử viên của Phong trào dân chủ đa đảng MMD-Đảng cầm quyền - trở thành Tổng thống kế nhiệm ông F. Chiluba. Do cái chết bất ngờ của ông Mwanawasa, Zambia đã tiến hành bầu cử sớm vào tháng 10 năm 2008 và ông Banda đã trúng cử với hơn 40% số phiếu bầu. Tình hình Zambia hiện nay nói chung ổn định.

Địa lý

Zambia nằm ở khu vực Nam Phi, Bắc giáp Cộng hòa Dân chủ Congo, đông bắc giáp Tanzania, Đông giáp Malawi, Đông Nam giáp Mozambique, Nam giáp Zimbabwe và Namibia, Tây giáp Angola. Phần lớn lãnh thổ là cao nguyên tương đối bằng phẳng, độ cao trung bình 900-1.500 m, bị cắt ngang bởi các vùng lưu vực sông Zambezi, sông Luangwa và sông Kafue. Ở phía đông, dãy Muchinga (l.840 m) tạo nên phần chủ yếu của địa hình.

Khí hậu

Nếu bạn nhìn vào bản đồ, Zambia dường như là trực tiếp ở vùng nhiệt đới, nhưng nhờ vị trí đất liền và cao của nó, nó không có mùa rõ rệt chạy như sau:

• Mùa khô - Tháng 5-tháng 8. Thời gian thú vị nhất của năm, với nhiệt độ 24-28 °C vào ban ngày, có thể hạ xuống 7 °C vào ban đêm. Có lẽ là thời gian tốt nhất trong năm để thăm Zambia: đến sớm trong mùa khô cho Birdwatching hoặc là nhìn thấy Vic Falls tại lớn nhất của họ, hoặc sau khi các bụi cây đã khô cạn cho tốt trò chơi phát hiện trên safari.

• Mùa nóng - Tháng 9-tháng 11. Nhiệt độ tên lửa lên tới 38-42 °C như thiêu đốt và những đám mây xoáy bụi làm cho lái xe trên con đường đất cơn ác mộng của một hen. Nếu bạn có thể mất nhiệt, tuy nhiên, đó là một thời điểm tốt để săn như cụm động vật hoang dã xung quanh vài lỗ tưới nước còn lại.

• Mùa mưa - tháng 12-tháng 4. Nhiệt độ nguội đến 32 °C, hay như vậy và, đúng như tên gọi, có rất nhiều mưa - đôi khi chỉ là một hoặc hai giờ, đôi khi cho ngày kết thúc. Đường giao thông chưa phủ trở thành cơn ác mộng bùn vượt qua, và nhiều nhà nghỉ đi săn gần.

Nhiệt độ làm biến động dựa trên độ cao, nếu bạn đang ở trong một thung lũng (chẳng hạn như Zambezi) trời sẽ ấm hơn và nếu bạn là cao hơn (Kasama) trời sẽ được mát.

Chính trị

Zambia theo chế độ Cộng hoà Tổng thống. Tổng thống là người đứng đầu nhà nước cũng đồng thời là người đứng đầu chính phủ. Tổng thống được bầu theo phổ thông đầu phiếu, nhiệm kì 5 năm, có thể kéo dài hai nhiệm kì.

Cơ quan lập pháp là quốc hội gồm 150 thành viên, được bầu theo phổ thông đầu phiếu, nhiệm kì 5 năm.

Cơ quan tư pháp là Tòa án Tối cao, các thẩm phán do Tổng thống bổ nhiệm.

Kinh tế

Zambia là nước có nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu, công nghiệp khai khoáng không đáng kể mặc dầu có nhiều tài nguyên thiên nhiên.

Nông nghiệp có hiệu suất thấp: ngành chăn nuôi bò trên các đồng cỏ, các loại cây lương thực (ngô, sắn, khoai lang, cây hướng dương, lúa miến) chỉ chiếm 7% diện tích đất đai. Thuốc lá là mặt hàng nông sản xuất khẩu duy nhất.

Sản xuất năng lượng thủy điện dồi dào (đập Kariba trên sông Zambezi), xuất khẩu một phần sang Zimbabwe. Ngành công nghiệp khai thác mỏ (đồng, một vài kim loại hiếm, coban, kẽm) phát triển ở vành đai Copper Belt ở Bắc.

Kinh tế đất nước lâm vào tình trạng suy thoái cho đến năm 1999. Tình hình kinh tế được khôi phục với mức tăng trưởng đạt gần 4.7%, nhưng nạn lạm phát gia tăng mạnh, khoảng 50% lực lượng lao động thất nghiệp trong năm 2001.

Zambia có nhiều tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt đồng (trữ lượng 1 tỉ tấn, chiếm 90% thu nhập ngoại tệ xuất khẩu). Zambia có còn có kẽm, coban, vàng, uranium, chì v.v... Những năm 1980, giá đồng trên thị trường giảm nên đã tác động tiêu cực đến nền kinh tế. Zambia không có đường ra biển nên có khó khăn trong xuất nhập khẩu hàng hóa. Công nghiệp khai khoáng và du lịch Zambia khá phát triển; trong nông nghiệp ngành chăn nuôi gia súc, trồng bông, rau quả tương đối phát triển, tuy nhiên hiện nay Zambia còn phải nhập khẩu máy móc, dầu khí và lương thực, nhất là gạo. Zambia nhập hàng của Nam Phi (47,3%), UAE (10,4%), Zimbabwe 5,7%, Na uy (4%) (năm 2006).

Vùng

Regions of Zambia

Trung bộ Zambia

Vành đai đồng

Đông Zambia

Bắc Plateau

Lòng chảo Zambezi

Thành phố

• Lusaka - thủ đô và thành phố lớn nhất của đất nước
• Chingola - ở miền Copperbelt công nghiệp
• Chipata - tỉnh lỵ của tỉnh Đông, trên đường đến Malawi
• Kabwe - giữa chừng thị trấn lớn giữa Lusaka và Ndola
• Kasama - thành phố thủ phủ của tỉnh Bắc
• Kitwe - thành phố khai thác mỏ trong Copperbelt và của Zambia lớn thứ hai
• Livingstone - cửa ngõ vào Thác Victoria
• Mufulira - một thị trấn khác trong khu vực Copperbelt
• Ndola - thủ đô hành chính của Copperbelt

Các điểm đến khác

• Vườn quốc gia Blue Lagoon - rất dễ tiếp cận, với lechwe, ngựa vằn và trâu
• Vườn quốc gia Kafue - vườn quốc gia lớn nhất của đất nước
• Vườn quốc gia Lochinvar - tuyệt vời cho xem chim chóc
• Vườn quốc gia Lower Zambezi - từng là nơi săn bắn riêng của Tổng thống, hoang dã nguyên sơ mà không phát triển du lịch ồ ạt
• Vườn quốc gia Bắc Luangwa - mở cho chuyến đi trong ngày
• Vườn quốc gia Nsumbu - được sử dụng rất phổ biến trong những năm 1970 nhưng đã giảm trong những thập kỷ qua
• Vườn quốc gia Nam Luangwa - một trong những điểm săn lớn của châu Phi
• Victoria Falls - một trong những thác nước lớn nhất thế giới
• Vườn quốc gia Tây Lunga - là người duy nhất trong Zambia bao phủ bởi rừng

Đến

Visa

Chính sách visa của Zambia có thể tổng kết bằng từ "rối rắm": có một mớ các quy định về người cần thị thực, trường hợp nào được cấp visa khi đến và chi phí bao nhiêu. Đồn biên phòng địa phương cũng áp dụng cách giải thích riêng của họ. Do bất ổn chính trị gần đây ở Zimbabwe, Zambia trải qua sự bùng nổ bất ngờ đối với ngành du lịch của mình, với lệ phí visa tăng cao và các chương trình miễn visa trước đó bị hủy bỏ: nay bạn đang chuẩn bị tinh thần trả bằng tiền mặt khi đến tại quầy nhập cư.

Ưu điểm là một khi hải quan đã biết bạn thuộc dạng khách nào, thực sự có được visa hiếm khi một vấn đề và thường du khách phương Tây có thể nhận được visa khi đến. Nhập cảnh miễn thị thực là có thể cho một số quốc gia, bao gồm Ai-len, Malaysia, Singapore, Zimbabwe và Nam Phi. Xem các bộ phận nhập cư của trang web để xem danh sách đầy đủ các quốc tịch thị thực được miễn thuế. Giá thị thực hiện nay là 50 USD cho một đơn nhập cảnh và US $ 80 cho một thị thực nhập cảnh cho các dân tộc và có giá trị trong vòng 3 tháng; người mang hộ chiếu Hoa Kỳ chỉ có thể nộp đơn xin thị thực nhập cảnh, nhưng đó là sau đó giá trị trong 3 năm.

• Visa thực nhập cảnh ngày có sẵn cho tất cả các quốc gia tại US $ 20, có hiệu lực 24 giờ
• Visa quá cảnh chịu mức phí như visa nhập cảnh một lần, có giá trị 7 ngày

Hãy kiểm tra với đại sứ quán Zambia gần nhất để thông tin mới nhất, Đại sứ quán Zambia để Mỹ có một số thông tin trên trang chủ, và nhận được thị thực trước khi đến sẽ làm giảm yếu tố không chắc chắn.

Nếu bạn yêu cầu thị thực vào Zambia, bạn có thể có thể áp dụng cho một tại một đại sứ quán Anh, cao ủy hoặc lãnh sự tại quốc gia nơi bạn cư trú hợp pháp nếu không có ngoại giao Zambia. Ví dụ, các đại sứ quán Anh tại Al Khobar, Amman, Belgrade, Budapest, Damascus, Guatemala City, Helsinki, Jakarta, Jeddah, Kiev, Prague, Pristina, Rabat, Riga, Riyadh, Rome, Sofia, Tallinn, Vienna, Warsaw và Zagreb chấp nhận đơn xin visa Zambia (danh sách này là 'không' đầy đủ). Anh ngoại giao phí £ 50 để xử lý đơn xin thị thực Zambia và một thêm £ 70 nếu các nhà chức trách ở Zambia yêu cầu các đơn xin thị thực được giới thiệu đến họ. Các nhà chức trách ở Zambia cũng có thể quyết định trả phí bổ sung nếu họ phù hợp với bạn trực tiếp.

Cơ quan Hải quan và Nhập cư sân bay Lusaka không chuẩn bị để đối phó với khách du lịch. Có bốn làn nhập cảnh, được phân chia theo: người mang hộ chiếu Zambia; cư dân, khách du lịch và khách ngoại giao. Đáng chú ý, phần đường dành cho khách du lịch đôi khi unstaffed. Mặc dù có rất nhiều nhân viên di trú hiện nay, trong ngõ du lịch thường unstaffed. Hãy chuẩn bị cho tất cả các tuyến đường khác để có sản phẩm nào trước khi được xử lý.

Đối với những người muốn chuyển những rắc rối cho người khác, hãy nhờ dịch vụ công ty chuyên tổ chức kỳ nghỉ đi săn nơi họ có thể sắp xếp nhập cư cho bạn.

Mua sắm