Lạc Dương (giản thể: 洛阳, phồn thể: 洛陽; bính âm: Luòyáng) là một thành phố trực thuộc tỉnh (địa cấp thị) nằm ở phía tây tỉnh Hà Nam, Trung Quốc. Thành phố này giáp tỉnh lỵ Trịnh Châu về phía đông, Bình Đỉnh Sơn về phía đông nam, Nam Dương về phía nam, Tam Môn Hiệp về phía tây, Tế Nguyên về phía bắc, và Tiêu Tác về phía đông bắc.
Giới thiệu
sửaTọa lạc trên đồng bằng trung tâm của Trung Quốc, một trong những cái nôi văn minh Trung Hoa, Lạc Dương là một trong bốn cố đô vĩ đại của Trung Hoa. Ban đầu thành phố này được Triệu Khang công hay Thiệu công Thích theo lệnh của Chu Công (周公) xây dựng vào thế kỷ 11 TCN và được đặt tên là Thành Chu (成周). Nó trở thành kinh đô của nhà Đông Chu kể từ năm 770 TCN. Thành phố này đã bị phá hủy trong nội chiến vào năm 510 TCN và được xây dựng lại vào những năm sau đó và còn tiếp tục là kinh đô của nhà Chu cho đến khi nhà Tần đánh bại nhà Chu vào năm 256 TCN để sau này thống nhất Trung Quốc, với tên gọi Lạc Ấp. Từ năm 25 tới năm 190, Lạc Dương trở thành kinh đô của nhà Đông Hán, từ Hán Quang Vũ Đế cho tới đầu thời kỳ trị vì của Hán Hiến Đế. Năm 68, Bạch Mã tự, ngôi chùa Phật giáo đầu tiên ở Trung Quốc, đã được xây dựng tại Lạc Dương. Ngôi chùa này hiện nay vẫn còn tồn tại, mặc dù các kiến trúc của nó là thuộc các thời đại sau này, chủ yếu thuộc thế kỷ 16. An Thế Cao (?-168) là một trong những hòa thượng đầu tiên quảng bá Phật giáo tại Lạc Dương. Năm 190, thái sư Đổng Trác đã ra lệnh lục soát và cướp bóc thành phố này trước khi san phẳng phần lớn các công trình xây dựng. Kinh đô được chuyển về Trường An, do đây là nơi thích hợp hơn cho Đổng Trác để đẩy lùi liên minh chống lại ông ta. Từ thời Tam Quốc, năm 221 khi Ngụy Văn Đế (Tào Phi) lên ngôi cho đến thời Tấn Mẫn Đế nhà Tây Tấn (năm 316), Lạc Dương vẫn tiếp tục là kinh đô. Trong nhiều thế kỷ, Lạc Dương là trung tâm kinh tế-xã hội của Trung Hoa cổ đại. Khi nhà Tây Tấn dưới sức ép của các lực lượng nổi dậy buộc phải di chuyển kinh đô tới Kiến Khang (ngày nay là Nam Kinh) thì kinh đô này đã gần như bị phá hủy hoàn toàn. Năm 493, hoàng đế Ngụy Hiếu Văn Đế nhà Bắc Ngụy lại di chuyển kinh đô từ Đại Đồng, Sơn Tây về Lạc Dương và bắt đầu cho xây dựng Long Môn thạch quật (hang đá Long Môn) nhân tạo. Trên 30.000 bức tượng Phật từ thời kỳ của triều đại này đã được tìm thấy trong hang. Đến năm 534 khi nhà Bắc Ngụy kết thúc thì Lạc Dương không còn là kinh đô của các triều đại kế tiếp, cho đến tận năm 909 khi hoàng đế nhà Hậu Lương là Hậu Lương Thái Tổ Chu Ôn lại chuyển kinh đô về đây với tên gọi Tây Đô và nó là kinh đô cho tới năm 913 đầu thời Hậu Lương Mạt Đế. Năm 923 khi nhà Hậu Đường nắm quyền thì một lần nữa nó lại là kinh đô với tên gọi Đông Đô. Năm 936 nhà Hậu Tấn đổi tên nó thành Tây Kinh và đóng đô ở đây khoảng 2 năm. Thời kỳ Minh, Thanh thì Lạc Dương là thủ phủ tỉnh Hà Nam.
Đến
sửaBằng máy bay
sửaSân bay Lạc Dương (IATA: LYA) nằm khoảng 10 km về phía bắc của trung tâm thành phố. Chuyến bay có sẵn từ Bắc Kinh, Thượng Hải và Thâm Quyến.
Xe lửa
sửaCó hai nhà ga xe lửa ở Lạc Dương: Lạc Dương Trạm (cuối phía bắc của Jinguyuan Road) và Lạc Dương Long Môn (phía nam Lạc Dương).
Ga Lạc Dương:
- Bắc Kinh - mất khoảng 11 giờ
- Quảng Châu - mất khoảng 24 giờ
- Thượng Hải - mất khoảng 17 giờ
- Vũ Hán - mất khoảng 8 giờ
Từ Lạc Dương Long Môn:
- Tây An - mất khoảng 1,5-2 giờ bằng xe lửa tốc độ cao tại trạm Long Môn Lạc Dương của
- Trịnh Châu - chỉ mất khoảng 40 phút bằng tàu cao tốc tại ga Long Môn Lạc Dương của, 2 giờ đi tàu thường xuyên.
Xe buýt đi đến trạm này là: 28, 33, 49, 67, 71, 75, 76 (cập nhật tháng 9 năm 2011).
Xe buýt
sửaTrạm xe buýt là trên quảng trường từ ga xe lửa, ở góc Jinguyuan đường và Daonan đường.
- An Dương - mất khoảng 4 giờ
- Quảng Châu - mất khoảng 27 giờ
- Tế Nam - mất khoảng 9 giờ
- Khai Phong - mất khoảng 4 giờ
- Thái Nguyên - mất khoảng 8 giờ
- Tây An - mất khoảng 4 giờ
- Trịnh Châu - mất khoảng 2 giờ
Đi lại trong thành phố
sửaTham quan
sửa- Hang đá Long Môn (tiếng Trung: 龍門石窟) hay Long Môn động, phiên âm Hán-Việt Long Môn thạch quật tọa lạc cách thành phố Lạc Dương 12 km về phía nam, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc. Các hang động này, chủ yếu mô tả các chủ đề về Phật giáo, được chạm khắc rải rác dọc theo hai núi Xiangshan (về phía đông) và Long Môn sơn (về phía tây). Sông Y Hà chảy theo hướng bắc giữa chúng. Vì lý do này, khu vực này thường được gọi là Y Khuyết (Cổng của sông Y). Từ phía bắc đến phía nam, khoảng cách có hang đá là 1 km.
- Bảo tàng các lăng mộ nhà Hán. Bảo tàng hấp dẫn với các ngôi mộ được xây dựng lại và khai quật từ các nhà Hán phương Tây triều đại Bắc Tống.
- Chùa Bạch Mã (白马寺; Báimǎsì; lit. White Horse Temple) (12km east of the city centre, take bus 56). 7:30AM-5:30PM. Đây là ngôi chùa Phật giáo đầu tiên được chính thức phê chuẩn ở Trung Quốc và là một trong những lâu đời nhất trên thế giới. Nó được thành lập gần 2000 năm trước, nhưng xây dựng lại nhiều lần kể từ. ¥50.
- Miếu Quan Lâm. (关林庙, xe buýt 81 từ ga xe lửa dừng lại ở đây và sau đó tiếp tục đến các hang động Long Môn) thờ Quan Vũ, vị tướng vĩ đại của nước Thục thời Tam Quốc.
- Longmen National Park (Longmen Shiku (Dragon Gate Grottoes)) (On the banks of Yi River). Considered to be one of the the great sculptural treasure sites in China and a UNESCO World Heritage Site. See individual article here.
- Luoyang Museum, 298 中州中路 (Zhongzhou Zhonglu) (across the street from Wangcheng Park). Very well done museum featuring an extensive collection of ancient Zhou Dynasty bronzes as well as Han and Tang Dynasty porcelains, nearly all of which were made and found in the area, giving a sense of the former grandeur of the ancient capital. The museum itself a sparkling new building, having just opened in 2011 and featuring broad, uncrowded exhibit rooms as well as efficient air conditioning, making it a good way to beat the summer heat after the Longmen Caves. Even those with only a passing interest in porcelain will be satisfied. At time of writing the museum is free, though a ticket price may already have been re-instated.
- Wangcheng Park (望城公园). Site of the Luoyang Peony Festival in April, something not to be missed.
- Du Fu's tomb In Luoyang city about 23 kilometers east of Yanshi Du Village north.The tomb was octagonal, around build with brick. The tombstone is inscribed with" Tang ministry gleaning Shaoling Du Wenzhen Tomb of the public." a few words. The original Du Fu's grandfather, the North Tomb tomb, now destroyed, only have the ancestors of Du Fu, Jin Hou Duyu tombstone.
- Shangqing Gong. Located 4 kilometers northwest of Luoyang City Mangshan Mountain emerald Yunfeng, was built in the Tang Dynasty, said early laojunmiao. Qian Feng the first year (AD 666), made me as too Xuan Yuan emperor, it is also known as the temple of Emperor Xuan yuan. After avoiding Xuanzong taboo, renamed the Yuan emperor temple, finally changed to the palace.