Khác biệt giữa bản sửa đổi của “California”

'''California''' là một tiểu bang ở phía tây [[Hoa Kỳ|Hoa Kỳ]]. Thủ phủ bang là [[Sacramento|Sacramento]]. Thành phố lớn nhất bang là [[Los Angeles|Los Angeles]]. còn được người Việt gọi vắn tắt là '''Ca Li''', là một tiểu bang ven biển phía tây của [[Hoa Kỳ|Hoa Kỳ]]. Với dân số là 36 triệu người và diện tích 410.000 kilômét vuông (158.402 dặm vuông), California là tiểu bang Mỹ đông dân nhất và lớn thứ ba theo diện tích.

California kề cận với [[Thái Bình Dương|Thái Bình Dương]], [[Oregon|Oregon]], [[Nevada|Nevada]], [[Arizona|Arizona]], và tiểu bang [[Baja California|Baja California]] của [[Mexico|Mexico]]. Tiểu bang này có nhiều cảnh tự nhiên rất đẹp, bao gồm Central Valley rộng rãi, núi cao, sa mạc nóng nực, và hàng trăm dặm bờ biển đẹp. Với diện tích 411.000 km² (≈160.000 dặm vuông), nó là tiểu bang lớn thứ ba của [[Hoa Kỳ|Hoa Kỳ]] và lớn hơn cả nước [[Đức|Đức]] và cũng như [[Việt Nam|Việt Nam]]. Hầu hết các thành phố lớn của tiểu bang nằm sát hay gần bờ biển Thái Bình Dương, đáng chú ý là [[Los Angeles|Los Angeles]], [[San Francisco|San Francisco]], [[San Jose|San Jose]], [[Long Beach|Long Beach]], [[Oakland|Oakland]], [[Santa Ana|Santa Ana]]/Quận Cam, và [[San Diego|San Diego]]. Tuy nhiên, thủ phủ của tiểu bang, [[Sacramento|Sacramento]], là một thành phố lớn nằm trong thung lũng Trung tâm. Trung tâm địa lý của tiểu bang thuộc về Bắc Fork, California.

Địa lý California phong phú, phức tạp và đa dạng. Giữa tiểu bang có [[thung lũng Trung tâm|thung lũng Trung tâm]], một thung lũng lớn, màu mỡ được bao quanh bởi những dãy núi bờ biển ở phía tây, dãy núi đá granit Sierra Nevada ở phía đông, dãy núi Cascade có đá lửa ở miền bắc, và dãy núi Tehachapi ở miền nam. Các sông, đập nước, và kênh chảy từ các núi để tưới thung lũng Trung tâm. Nguồn nước của phần lớn tiểu bang do Dự án Nước Tiểu bang cung cấp. Dự án Thung lũng Trung tâm hỗ trợ hệ thống nước của một số thành phố, nhưng chủ yếu cung cấp cho việc tưới tiêu nông nghiệp. Nhờ nạo vét, vài con sông đã đủ rộng và sâu để cho vài thành phố nội địa (nhất là [[Stockton|Stockton]]) được trở thành hải cảng. Trung lũng Trung tâm nóng nực và màu mỡ là trung tâm nông nghiệp của California và trồng một phần lớn cây lương thực của Mỹ. Tuy nhiên, việc trồng trọt bị tàn phá bởi nhiệt độ thấp gần điểm đông trong mùa đông. Phía nam của thung lũng, một phần là sa mạc, được gọi là thung lũng San Joaquin, do nước chảy xuống [[sông San Joaquin|sông San Joaquin]], còn phía bắc được gọi là thung lũng Sacramento, do nước chảy xuống sông Sacramento. Châu thổ vịnh Sacramento – San Joaquin vừa là cửa sông quan trọng hỗ trợ hệ sinh thái nước mặn và vừa là nguồn nước chủ yếu của phần lớn dân cư tiểu bang.

| region1name=[[Nam California|Nam California]]

| region1description=Các thành phố lớn như [[Los Angeles|Los Angeles]], [[San Diego|San Diego]], hay khu vui chơi [[Disneyland|Disneyland]], và một vài bãi biển đẹp đều tập trung quanh đây.

| region4name=[[Thung lũng San Joaquin|Thung lũng San Joaquin]]

| region5name=[[Thung lũng Sacramento|Thung lũng Sacramento]]

| region5description=Thành phố [[Sacramento|Sacramento]], thủ phủ tiểu bang, tọa lạc tại đây

| region6name=[[Sierra Nevada|Sierra Nevada]]

| region6description=Khu vực núi cao và khu vực trượt tuyết của California, bao gồm [[Vườn quốc gia Yosemite|Vườn quốc gia Yosemite]] và [[Hồ Tahoe|Hồ Tahoe]].

| region7name=[[Gold Country|Gold Country]]

| region8description=Các thành phố lớn như [[San Francisco|San Francisco]], [[Oakland|Oakland]], [[San Jose (California)|San Jose]]/[[Silicon Valley|Silicon Valley]] đều tập trung quanh đây.

| region10name=[[Shasta Cascades|Shasta Cascades]]

* [[Sacramento|Sacramento]] - Thủ phủ bang với khu vực lịch sử của thành phố, Sacramento Cổ.

* [[Bakersfield|Bakersfield]] - dân Basque lớn nhất thế giới bên ngoài của Tây Ban Nha được tìm thấy ở đây và nhà hàng Basque tốt rất nhiều.

* [[Fresno|Fresno]] - Cửa ngõ vào Yosemite.

* [[Los Angeles|Los Angeles]] - thành phố lớn nhất của tiểu bang, và thứ 2 lớn nhất ở Hoa Kỳ. LA là nơi có Hollywood, Venice, Trung tâm Getty, và Griffith Park.

* [[Palm Springs|Palm Springs]] - Sa mạc giải trí với golf, spa, khu nghỉ dưỡng, sòng bạc, và đường xe điện trên không nổi tiếng.

* [[San Diego|San Diego]] - Balboa Park, Old Town, SeaWorld, San Diego Zoo, và gần Tijuana, Mexico.

* [[San Francisco|San Francisco]] - Golden Gate Bridge, Alcatraz, khu phố Tàu của Mỹ lớn nhất, cáp treo, và nhà Victoria

* [[San Jose (California)| San Jose]] - Nam San Francisco, nơi có Winchester Mystery, và trung tâm của Thung lũng Hoa vàng, đó là nơi có nhiều công ty công nghệ.

* [[Santa Cruz (California)| Santa Cruz]] - Một thành phố ven biển Trung bộ. Nơi có Santa Cruz Beach Boardwalk lịch sử, Mission Santa Cruz, và các điểm bí ẩn.

[[Dịch vụ Vườn Quốc gia|Dịch vụ Vườn Quốc gia]] (NPS) quản lý nhiều công viên quốc gia ở California:

* [[Đảo Alcatraz|Đảo Alcatraz]] gần San Francisco

* [[Đài kỷ niệm Quốc gia Cabrillo|Đài kỷ niệm Quốc gia Cabrillo]] tại San Diego

* [[Đường mòn California|Đường mòn California]]

* [[Công viên Quốc gia Quần đảo Eo biển|Công viên Quốc gia Quần đảo Eo biển]] gần [[Ventura, California|Ventura]]

* [[Công viên Quốc gia Thung lũng Chết|Công viên Quốc gia Thung lũng Chết]]

* [[Đài kỷ niệm Quốc gia Devils Postpile|Đài kỷ niệm Quốc gia Devils Postpile]] gần [[Mammoth Lakes, California|Mammoth Lakes]]

* [[Khu tưởng niệm Eugene O'Neill|Khu tưởng niệm Eugene O'Neill]] tại [[Danville, California|Danville]]

* [[Pháo đài Point|Pháo đài Point]] ''(Fort Point)'' tại [[Presidio, California|Presidio]]

* [[Khu giải trí Quốc gia Cổng Vàng|Khu giải trí Quốc gia Cổng Vàng]] (''Golden Gate National Recreation Area'') trong San Francisco

* [[Khu tưởng niệm John Muir|Khu tưởng niệm John Muir]] tại [[Martinez, California|Martinez]]

* [[Công viên Quốc gia Joshua Tree|Công viên Quốc gia Joshua Tree]], trụ sở tại [[Twentynine Palms, California|Twentynine Palms]]

* [[Đường mòn Juan Bautista de Anza|Đường mòn Juan Bautista de Anza]]

* [[Công viên Quốc gia Kings Canyon|Công viên Quốc gia Kings Canyon]]

* [[Công viên Quốc gia Núi lửa Lassen|Công viên Quốc gia Núi lửa Lassen]] gần [[Mineral, California|Mineral]]

* [[Đài kỷ niệm Quốc gia Lớp dung nham|Đài kỷ niệm Quốc gia Lớp dung nham]] (''Lava Beds National Monument'') gần [[Tulelake, California|Tulelake]]

* [[Trại giam Manzanar|Trại giam Manzanar]] tại [[Independence, California|Independence]]

* [[Khu bảo tồn Quốc gia Mojave|Khu bảo tồn Quốc gia Mojave]], trụ sở tại [[Barstow, California|Barstow]]

* [[Đài kỷ niệm Quốc gia Muir Woods|Đài kỷ niệm Quốc gia Muir Woods]] tại [[Thung lũng Mill, California|Thung lũng Mill]]

* [[Đường mòn Tây Ban Nha Cũ|Đường mòn Tây Ban Nha Cũ]]

* [[Đài kỷ niệm Quốc gia Pinnacles|Đài kỷ niệm Quốc gia Pinnacles]] gần [[Paicines, California|Paicines]]

* [[Bờ biển Quốc gia Mũi Reyes|Bờ biển Quốc gia Mũi Reyes]] gần [[Mũi Reyes, California|Mũi Reyes]]

* [[Đường mòn Pony Express|Đường mòn Pony Express]]

* [[Đài kỷ niệm Quốc gia Kho đạn Hải quân Cảng Chicago|Đài kỷ niệm Quốc gia Kho đạn Hải quân Cảng Chicago]] tại [[Trạm Vũ khí Hải quân Concord|Trạm Vũ khí Hải quân Concord]]

* [[Công viên lịch sử Quốc gia Hậu phương Đệ nhị thế chiến Rosie the Riveter|Công viên lịch sử Quốc gia Hậu phương Đệ nhị thế chiến Rosie the Riveter]] tại [[Richmond, California|Richmond]]

* [[Công viên lịch sử Quốc gia Hàng hải San Francisco|Công]]
* viên[[Khu lịchgiải sửtrí Quốc gia HàngDãy hảinúi SanSanta FranciscoMonica]]

* [[VườnImage:16-yosemite-half-dome.jpg|thumb|Half-dome quốcở gia Yosemite|[[Vườn quốc gia Yosemite]].]]

[[CategoryThể loại:!Main category]]